• Toegankelijke sportinfrastructuur

• 5 aandachtspunten om toegankelijkheid op een mooie manier te integreren

• Iedereen kan sporten!

Toegankelijke sportinfrastructuur

Toegankelijkheidsknelpunten worden binnen de sportinfrastructuur nog te veel ‘symptoomsgewijs’ opgelost. Als er een te hoge drempel is, leggen we een helling. Als een toegang niet vlot bereikbaar is, nemen we de achteringang. Vermijden van fysieke drempels blijft een grote prioriteit om iedereen de kans te geven om deel te nemen. Daarnaast draagt integrale toegankelijkheid bij tot meer veiligheid en een hoog gebruikscomfort in een sportomgeving. Dit is voor iedere sporter of toeschouwer een meerwaarde!

Kiezen voor Universal Design in sportinfrastructuur loont dus, en wordt in Vlaanderen op de kaart gezet met het nieuwe Vlaamse decreet rond sportinfrastructuur.

5 aandachtspunten  om toegankelijkheid op een mooie manier te integreren.

Universal design in sportinfrastructuur start met een aantal basisprincipes die een groot verschil maken.

Deze vijf aandachtspunten helpen om vanaf de start meer geïntegreerde keuzes te maken:

1. Kies voor een gebouwconcept zonder drempels

Een slim gebouwconcept vormt de basis: beter voorkomen dan genezen!

Zorg dat elke bezoeker eenzelfde route kan gebruiken en een gelijke behandeling krijgt, zowel de actieve sporter als de toeschouwer.

Voor de route die we afleggen in een buitenomgeving, gebruiken we het DOD-principe als ontwerpaanbeveling. Het staat voor Doorgangen (voldoende breed)  - Ondergrond (juiste materiaalkeuze en uitvoering) - Drempels (vermijden of correct opvangen). Binnenin het gebouw kan je dezelfde regels toepassen, maar voeg je er nog "Begrijpen" en "Gebruiken" aan toe.

In heel wat sportinfrastructuur zien we dat vooral niveauverschillen, die niet van in de conceptfase zijn opgelost, knelpunten blijven. Een voorbeeld hiervan is een niveauverschil ter hoogte van de toegang tot een sporthal. Een goed doordacht gebouwconcept kan dit voorkomen!

Lees meer over routes in en rond het gebouw

Voor buitenomgevingen kan je meer informatie lezen in het Vademecum toegankelijk publiek domein: www.toegankelijkeomgeving.be

2. Realiseer een evenwaardig oplossing voor het onthaal en de ticketverkoop

De toegankelijkheid van een onthaal- of ticketbalie is een heel belangrijk aandachtspunt in een sportgebouw. En toch worden er nog heel vaak fouten gemaakt bij de uitvoering, en dan vooral in functie van een "gelijke behandeling" en het voorzien van een gelijkwaardige oplossing voor iedereen. 

Plaats een onthaal(balie) zo centraal mogelijk. Het is de plaats waar bezoekers toekomen en doorstromen in je gebouw of op je sportsite. Een balie heeft een hoog en een laag deel zodat iedereen op een gepaste manier kan worden geholpen. Dit moet op een evenwaardige manier voorzien worden. Het is dus niet de bedoeling dat het laag deel om de hoek ligt of het contact met de baliemedewerker verhinderd wordt door door planten, computers .... 

Lees meer over de inrichting van het gebouw

Lees meer over aandachtspunten voor de balie in het dossier "Balie", december 2014

3. Kies voor een toeschouwerszone met opties

Genieten van sport gaat niet enkel over het beoefenen van sport, maar gaat ook over het kijken en ervaren. Een toeschouwerszone, al dan niet met een tribune, maakt dan ook voor heel wat sportinfrastructuur onderdeel uit van het gebouw. Ook hier streven we naar meer comfort en een gelijkwaardige behandeling.

Elke toeschouwerszone is bereikbaar en bruikbaar voor iedereen. Het maakt niet uit wie je bent of welke beperking je hebt, iedereen moet de keuze krijgen om plaats te nemen waar hij wil. Bij de tribunes zijn er niet enkel plaatsen voor rolstoelgebruikers, maar is er ook oog voor comfortzones. Hier kunnen bijvoorbeeld zitplaatsen met een rugleuning voorzien worden, die bereikbaar zijn via een goede trap met stevige handgrepen.

Voor het ontwerpen en uitvoeren van toeschouwersruimten in grotere sportinfrastructuur (vb. voetbalstadia), ontwikkelden UEFA en Café goede ontwerprichtlijnen.

Bekijk de publicatie "Iedereen kan erbij" van UEFA en Cafe

4. Met een variatie in de kleed- en douchezone boekt winst

Een gevarieerd aanbod betekent zowel een voldoende aantal als het voorzien van keuzeopties.

Maak een onderscheid in kleedruimtes voor individuele sporters, gezinnen met kinderen, wisselcabines of groepscabines voor clubs, scholen … , zodat iedereen daar terecht kan waar hij wil.

Aangepaste kleedruimten zijn multifunctioneel bruikbaar en geïntegreerd in het standaard aanbod. In het totaal moet er voor elke groep minstens 1 aangepaste kleedruimte aanwezig zijn.

Bekijk een typeschets van een gemeenschappelijke douche- en kleedruimte

Is er een G-sportclub in de buurt; ga met hen in gesprek en bekijk welke noden (inzake zorgondersteuning) er zijn en welke extra’s je kan toevoegen.

5. Het gebouw of de omgeving wijst ons de weg

Een logisch ontwerp van een omgeving of een gebouw, heeft weinig extra verduidelijking nodig.  Hier kan je, je beperken tot de essentiele signalisatie en bewegwijzering. Een teveel aan borden en wegwijzers vormt zelfs een probleem naar oriëntatie.

De vuistregel is ‘toevoegen waar nodig op cruciale punten':

• Signaleer altijd het centraal onthaalpunt.
• Zorg voor duidelijke informatie bij splitsingen in het gebouw: dus overal waar je keuzes moet maken op je weg.
• Signaleer eerst de routes naar de grote zones zoals vb. een zwemhal, een sporthal, buitenterreinen, sanitaire voorzieningen ... Bevestig als je daar bent aangekomen, en ga dan verder met de een signalisatie van de detailruimten vb. types kleedruimten.
• Neem de locatie van trappen, liften en sanitaire voorzieningen altijd op in de basissignalisatie.
• Kies voor gelijke vormgeving van signalisatie en bewegwijzering over de hele site, ook als er meerdere zones, gebouw of velden aanwezig zijn.

Iedereen kan sporten!

Sporten met het syndroom van Down, zwemmen met slechts één been, basketballen in een rolstoel, tafeltennissen als je niet of nauwelijks kunt zien ... Sporten met een handicap lijkt niet evident, maar het kan!

Een toegankelijke sportaccommodatie is echter een basisvoorwaarde!

Wil je graag meer weten over aandachtspunten voor toegankelijkheid?

• Inter ontwikkelde verschillende inspiratiebundels waar je meer kan lezen over welke aandachtspunten van belang zijn voor vb. een bepaalde beperking of ruimte.
• Ook op de website van G-Sport Vlaanderen kan je van verschillende soorten beperkingen meer informatie terugvinden.

Bekijk de inspiratiebundels en andere publicaties van Inter

Lees meer over sporters met een beperking op de website van G-Sport Vaanderen

Colofon
Deze gratis nieuwsbrief wordt uitgegeven door Inter, het Agentschap Toegankelijk Vlaanderen, in opdracht van Gelijke Kansen in Vlaanderen. Als uitgever doen we er alles aan om de correctheid van de aangeboden informatie te verzekeren. Komt u alsnog iets tegen dat niet correct is, mail dan naar info@inter.vlaanderen. Bij voorbaat hartelijk dank!